Tag archieven: puberbrein

Puberbrein en jihad

De rattenvangers van IS: Puberbrein en jihad

De Syriëgangers zijn meestal adolescenten. In deze blog onderzoek ik op welke manier puberbrein en jihad samenhangen.

Wij behoren als mens tot de zoogdieren die in groepen leven. Wij hebben een groep nodig waarin wij worden geaccepteerd en ons veilig voelen. Een groep met een hechte groepscohesie. Uitgesloten worden van je groep, is een van de ergste dingen die je kan overkomen. Psychiater Jaen-Paul Selten toonde aan dat dit zelfs tot een veel grotere kans op schizofrenie leidt.
Alle mensen hebben een groep nodig, maar bij adolescenten spelen nog een aantal andere factoren mee waardoor zij in hun zoektocht naar identiteit tot een specífieke groep willen behoren. Wij kennen allemaal de voor ons niet bedreigende groepen zoals de skaters.
Door bij een bepaalde groep te horen, kunnen pubers zich onderscheiden van mensen uit andere groepen. Inherent hieraan is een zekere mate van isolatie ten op zichte van de rest van de mensen. Ook kunnen zij zich als groep beter afzetten tegen hun ouders of de wereld van de volwassenen in het algemeen. Dit is nodig voor de seperatie-individuatie fase waarin adolescenten zitten; een fase die in onze geïndividualiseerde samenleving nodig is om een zelfstandig denkend en voelend individu te worden.

Principieël en puber
Pubers en adolescenten zijn vaak principieël, hebben grote idealen en een groot rechtvaardigheidsgevoel. Omdat zij nog weinig ervaring met het leven hebben en een nog niet uitgegroeide neocortex (puberbrein) – waardoor ze de effecten van hun daden in de toekomst nog niet goed kunnen overzien – kunnen hun principe’s soms rechtlijnig zijn. Van hypocrisie zul je de meeste pubers niet snel kunnen verdenken!
Als zij zich aangetrokken voelen tot een bepaalde groep, spelen hierbij vaak rolmodellen en/of idolen een rol. Die geven richting en houvast. Als zij zich hiermee identificeren, zullen ook zij ‘iemand worden die gezien wordt’. Iets wat een onzekere puber nodig heeft.
Verder zijn pubers vaak vol energie en soms echte thrill seekers, waarbij de ‘volwassen wereld’ als boring wordt ervaren.

Gebrek aan idealen
Ik beschouw de kritische, principiële puber als een zegen voor onze samenleving. Er is genoeg in onze samenleving waar je je als puber flink tegen af kunt zetten. Want wanneer we bezien hoe onrechtvaardig en hypocritisch onze samenleving vaak wel niet is, is enige rechttoe rechtaan kritiek zeker op zijn plaats.
Want waar zijn in deze eeuw onze idealen gebleven? Waarom verloopt de broodnodige vergroening van onze aarde zo traag? Waarom is de God Mannon altijd leidend en is er een toenemend verschil tussen arm en rijk? Waarom heeft secularisering en individualisering niet alleen tot vrijheid maar ook tot zoveel egocentrisme geleid? Waarom staan we als maatschappij toe dat financiële instellingen – die als roofvogels boven ons hangen – af en toe een diepe duik maken om van gewone, arme mensen te pikken? Waar is de energie gebleven om écht voor iets te gaan, niet alleen voor onszelf, maar ook voor anderen? Waarom zijn motieven om een vreemde mogendheid in te vallen – zoals Irak – nooit geheel zuiver? Waarom worden wij hierover als bevolking door politici bedrogen? Waarom worden er zoveel kinderen op school en volwassenen op hun werk gepest, waarom sluiten we zoveel mensen uit en discrimineren we mensen zo vaak? Negeren heeft sociaal nog een ernstigere gevolgen voor mensen dan pesten, blijkt uit onderzoek.
Luisteren wij wel genoeg naar onze principiële, kritische pubers? En wanneer ze negatieve aandacht gaan vragen, luisteren we alsnóg naar hen of vinden we ze dan alleen maar lastig?

Straatcultuur
Pubers uit moslimkringen hebben het dubbel moeilijk. Vooral jongens lopen het risico tussen wal en schip te vallen. Ze worden vaak overgeleverd aan de straatcultuur: een onveilige cultuur voor de jongsten, omdat in de hiërarchie de oudste en brutaalste bovenaan de pickingorder staat, zonder de juiste zorg voor de jongsten. Die jongsten identificeren zich vervolgens niet met pa die ze slap vinden (omdat hij zich laat dicrimineren door onze maatschappij en vanwege zijn verwaterde geloof), maar met die oudere, wat agressieve jongen die zegt te weten hoe de wereld in elkaar zit en respect afdwingt.
Pubers hebben behalve leiding ook struktuur nodig, dus als eentje van de clan in aanraking komt met IS – die behalve eigenwaarde (en macht) ook struktuur belooft – kan vervolgens een groot deel van de clan ingezogen worden, radicaliseren en uiteindelijk mee gaan doen in de jihadstrijd.

Buurtcentra bezweken onder de crisis
Het overgeleverd zijn aan de straat, is door onze overheid bevorderd door veel buurtcentra voor jongeren te sluiten.De gemeente Den Haag sloot twee jaar geleden een derde van de buurtcentra vanwege bezuinigingen door de crisis. Bij veel andere gemeenten gebeurde hetzelfde. Dus we hebben de banken gered, ten koste van het redden van jongeren (wie zei ook weer dat ‘de jeugd de toekomst is’….?) Terwijl we toch uit de geschiedenis van Mohammed B. weten, dat hij verder is gaan radicaliseren nadat het buurtcentrum waar hij als vrijwilliger werkzaam was, is opgeheven. We hebben hiermee zijn socialisatie en worteling in onze samenleving afgebroken. Dat gaf een knik in zijn levenslijn.
Hetzelfde geldt voor veel schoolbegeleidingsdiensten op ROC’s. Die doen heel goed werk als een jongere – op welke manier dan ook – dreigt te ontsporen. Maar door bezuiningen zijn deze diensten bij veel ROC’s gehalveerd.
Ik wil hiermee niet zeggen dat het er in onze achterstandswijken net zo erg aan toegaat als in de banlieu’s in Parijs waar jongeren volledig aan hun lot werden/worden overgeleverd. Ook vind ik de ‘Haagse aanpak’ waarbij gemeente, OM, jeugdzorg en de Nationaal Coördinator terrorismebestrijding nauw samenwerken met de politie om jongeren die al op de stoep staan bij IS, te weerhouden naar binnen te gaan, heel goed. Want het draait om contact houden. Maar doordat we preventieve maatregelen hebben afgebouwd, dreigen we nu het paard achter de wagen te spannen: niet alleen veel duurder, maar ook soms ook te laat…

Van een buurtcentrum waar jongeren onder toezicht van een vaderfiguur/ rolmodel een groep vormen en leuke dingen met elkaar doen – zoals het beoefenen van uitdagende sporten zoals sportklimmen, is dé manier om pubers te behoeden om in handen van internet –imams, oftewel rattenvangers van IS – te vallen!

Jihadstrijders zijn westerser dan ze zelf denken…
Veel moslimpubers zijn soms te arm om lid te zijn van een voetbalclub (hoewel in Den Haag wel allerlei faciliteiten bestaan, zoals de ooievaarspas). Maar er is geen strukturele geborgenheid in de vrije ruimte, dus zwerven ze vaak op straat in een clan zonder enig toezicht. Op zoek naar identiteit en het verlangen ‘iemand te zijn’ (ook jezelf volledig opofferen voor een ideaal verschaft identiteit). Zij zijn westerser dan ze zelf denken, want door ‘gezien te willen worden’ voldoen ze volledig aan de richtlijnen van onze selfish maatschappij.
Je verder verdiepen in het moslimgeloof is zo’n manier om je te onderscheiden. Ingeval van radicalisering worden hierbij radicale rolmodellen gekozen. Het zijn rolmodellen met een ‘ideaal’ die ergens hélemaal voor gaan, precies passend bij het puberbrein. Wanneer je bovendien als geradicaliseerde moslim gelooft bóven alle andere mensen te staan, is dat een sterk antidotum tegen de narcistische krenkingen die veel moslimjongens in onze samenleving hebben ondergaan.
Er is door Nederland goed geïnvesteerd in de opleiding van moderne imams die pastoraal beter aansluiting vinden bij jongeren. Dit zijn redelijke, liefdevolle imams die hopelijk de allerjongsten weten te boeien en zo uit handen te houden van de rattenvangers van IS. Maar veel adolescenten die al te ver heen zijn, zoeken een radicale leider. We moeten ook niet vergeten dat veel adolescenten die op de stoep staan bij IS, HEEL ERG BOOS zijn. Ze zijn in hun leven vaak vernederd en gefrustreerd en die boosheid kloppen ze met elkaar in een groepsproces ook nog eens op. Als je zo boos bent, ben je vaak nog niet niet toe aan om op een relativerende, wijze manier naar het leven te kijken. Dan moet die boosheid er eerst uit. Zeker als je nog een puberbrein hebt.

Boosheid en binding
We moeten dus iets met de boosheid en kritiek van deze pubers. En dat kan ook! Maar eerst moet hun loyaliteit niet langer alleen bij moslimbroeders ver weg blijven liggen (die worden aangevallen door westerse mogendheden!), maar zouden zij meer aansluiting moeten gaan vinden bij gematigde moslimjongeren en andere jongeren in Nederland rond een thema dat hen állen boos en opstandig maakt en dat hen bindt.
Als de energie van de felle jihadstrijders afgebogen zou kunnen worden in een andere richting en zij die energie samen met andere jongeren zouden kunnen versterken rond een centraal thema, kan hun opstandige energie misschien wel positief ingezet worden…

Uitstel behoeftebevrediging
Er zijn tal van onderwerpen geschikt voor: een te groot verschil tussen arm en rijk, kwetsbare kanten van onze democratie (votes more important than principles), de consumptiemaatschappij, de hoge percentages kindermishandeling, de vrouw als lustobject, de grote aantallen vrouwen en meisjes die seksueel worden misbruikt of geïntimideerd, het slechter wordende milieu etc.
Pubers moeten leren hun behoeftenbevrediging uit te stellen (hierin hebben ze ons voorbeeld nodig, dus laten wij dit a.u.b. ook weer gaan doen!).
Lieve imams: zouden jullie de pubers niet kunnen leren dat de straf die ongelovigen volgens de koran verdienen, iets is wat in het hiernámaals door de grote rechter wordt bepaald? Dat het misschien zelfs minachting is ten op zichte van Allah wanneer je op zijn stoel gaat zitten? Dat je ook nooit zo barmhartig kan worden als hij? (elke soera begint met: Allah is barmhartig).
En milieuactivisten: zouden jullie het niet op jullie willen nemen om meer informatie te gaan delen met moslimjongeren over het milieu en hen in jullie strijd willen betrekken? Probeer de nieuwe rattenvangers te worden en hen te verleiden met jullie mee te gaan doen! Milieu is vaak een ver van hun bedshow voor hen, maar bij voldoende kennis en de mogelijkheid om – geweldloos- opstandig tegen het gezag in te mogen gaan, zijn er misschien wel een hoop zieltjes te winnen. Vertel hen dat God / Allah de aarde zo mooi heeft gemaakt, maar dat de mensen er een zootje van maken.
Misschien klinkt dit idee wat naïf, omdat ook veel andere jongeren nauwelijks in duurzaamheid geïnteresseerd zijn. Daar moet dan ook verandering in komen. Als álle jongeren zich meer voor duurzaamheid in gaan zetten, en de autochtone jongeren hierin geen voorsprong hebben ten op zichte van moslimjongeren, kunnen ze gelijk optrekken!
Het milieupad lijkt een zijpad, ik geef het toe. Maar als we alleen dezelfde weg blijven bewandelen die we nu al nemen, leidt dit op termijn waarschijnlijk tot niets of tot nog erger…
We moeten iets gehéél anders doen dan we tot nu toe deden. Samen muziek maken of een kunstwerk, is ook zo’n mogelijkheid. Hierbij zijn andere rolmodellen nodig: jongemannen als Ali B. bijvoorbeeld. Wie heeft nog meer ideeën? Wie roept?

Energie ombuigen
Laten we luid en duidelijk aan hen weten dat we hen nodig hebben!
Onze hedonistische samenleving heeft hun kritische energie nodig. We moeten er in het westen niet langer alleen voor gaan om zélf zo comfortabel mogelijk te kunnen leven (‘onze manier van leven’…), we hebben ook de plicht te zorgen voor de kwetsbaren in onze samenleving en te zorgen dat wij een aarde achterlaten die leefbaar is voor onze kinderen.
Laten wij ook weer meer idealen nastreven en wat radicaler worden! We zijn hier niet alleen voor onszelf. We zijn hier ook om elkaar te helpen! En we hebben de principiële jeugd hierbij nodig!
Dus lieve moslimjongens die op het punt staan te vertrekken naar het land van IS: blijf bij ons, want we hebben jullie energie en vechtlust hard nodig! Probeer de gróte jihad na te streven: die van de ínnerlijke strijd.

Carla Rus

Zie verder mijn artikelen op deze site onder C: ‘Frictie tussen cultuur thuis en de cultuur van de samenleving’ en onder H: ‘Oorlog in de hemel’.
——————–

Volgende blog gaat over de vroege kindertijd van de toekomstige jihadstrijder, het heimweecompex van de ouders en de positie van de moeder ten op zichte van haar zoon.