Niet voor alle kinderen is de creche een feest

Door Carla Rus

In: NRC, 23-06-2007

De crèche zou volgens onderzoekster Erna Hooghiemstra bekend moeten staan als `goed voor je kind` (NRC Handelsblad, 13 juni). Omdat crèchekinderen later socialer zijn en beter met tegenslag om kunnen gaan. Ik betwijfel of dit positieve verband wel voor álle kinderen opgaat, bijvoorbeeld voor hypersensitieve en aanhankelijke kinderen, die het beste gedijen bij een beperkt aantal hechtingsfiguren; of voor kinderen met ADHD of een autistiforme stoornis, die gebaat zijn bij een prikkelarme omgeving.

Dat Nederlandse ouders hun kinderen slechts parttime naar de crèche doen, heeft niet zozeer met `geloof` te maken, zoals Hooghiemstra stelt, als wel met intuïtie: namelijk het besef dat kinderen alleen opgroeien tot evenwichtige mensen wanneer zij veilig gehecht zijn en een eigen territorium hebben. Veilig hechten leer je als kind van een beperkt aantal verzorgers die continuïteit bieden en niet tussentijds verdwijnen, die een grote mate van voorspelbaarheid vertonen in gedrag, liefdesuitingen en aanwezigheid.

Te veel jongeren kampen tegenwoordig met ernstige problemen (15 procent), zoals automutilatie en suïcidaliteit. Dergelijke jongeren blijken vaak een fragiele innerlijke structuur te hebben, die mede geënt is op onveilige hechting. Bij onderzoek naar het welbevinden en risicogedrag van jongeren wordt onvoldoende meegewogen dat we de laatste decennia in de opvoeding professionele verzorgers toe zijn gaan laten. Dit is een blinde vlek. Vóór we massaal overgaan op uitbreiding van de kinderopvang, moet er dan ook onderzoek worden geëntameerd naar de voorwaarden waaronder het toelaten van meerdere opvoeders niet tot onveilige gehechtheid leidt.