Follow up retrospectief onderzoek naar gebruik van een SSRI bij long covid
Sinds 6 weken doen Idelette Nutma (van sepsis-en-daarna) en ik onderzoek naar de caseload long covid patienten (300 tot nu toe) die ik / wij een SSRI adviseren. We schatten het succespercentage op 70 %. Daarom willen wij een RCT van de grond krijgen. Omdat dat tot nu toe niet is gelukt, doen wij een retrospectief onderzoek naar onze caseload.
Wij werken met een vragenlijst, maar die is nog niet goed genoeg. Daarom schreef ik onderstaand mailtje naar Idelette.
1. Eigenlijk moeten we in de vragenlijst ook vragen om op een schaal van 1-10 aan te geven in hoeverre de klachten zijn verminderd (na 4-6 weken) gebruik van een SSRI. Dan kwantificeren we het een en ander beter. Nu doen we dat alleen bij aanvang. En eigenlijk moet dat per klacht gebeuren, zodat we meer zicht krijgen op wat SSRI voor long covid patienten kan betekenen.
Ik stel voor om de oude, al ingevulde vragenlijsten zo te laten en het voortaan zo te doen.
2. Verder wilde ik nog zeggen dat we eigenlijk onderscheid moeten gaan maken tussen long covid die minder dan een jaar duurt, en long covid die al langer dan een jaar aanhoudt. Want binnen het jaar geneest 80 à 90 % zonder medicatie. Dat is op 100.000 mensen met long covid: 80.000 à 90.000. Over blijft de meest ernstige groep (10.000 à 20.000 mensen in Nederland…). Maar als iemand een half jaar ernstige klachten heeft, is hij of zij (het zijn twee keer zoveel vrouwen als mannen) wat mij betreft ook al een ernstige patient. Mijn \ onze ervaring is dat alleen (wat) meer ernstige mensen aan onze deur kloppen en dat de minder ernstige gevallen voorlopig hopen dat het vanzelf over gaat.
3. Nu ik beter heb uitgezocht welke SSRI’s een agonist of antagonist zijn voor de Sigma1ereceptor (met een opioïd als neurotransmitter met indirekt zeer positieve effecten op mitochondriën = de energiefabrieken van een cel), moeten we sertraline en vergelijkbare SSRI’s gaan ontraden (als de huisarts die liever wil voorschrijven). Want dat zijn juist antagonisten hiervan.
We doen het zelf al goed en raden bij voorkeur citalopram, fluvoxamine en fluoxetine aan. Ik raad de Venlafaxine maar niet meer aan (ondanks het feit dat die boven de 150 mg/ dag ook de dopaminerge huishouding aanzwengelt), omdat mensen daar teveel bijwerkingen van ervaren. En ik heb de indruk dat mensen met long covid so wie so gemiddeld meer bijwerkingen van een SSRI ervaren dan de groep die het medicijn voor een depressie of angststoornis krijgt.
Vragenlijst (tot nu toe, moet nog worden gewijzigd. Er zijn er nu 78 van de 300 binnen).
Vragenlijst is op te vragen bij Idelette Nutma of Carla Rus.
nutma@sepsis-en-daarna.nl of rusvries@ziggo.nl